B.
PHẦN NỘI DUNG:
I.
ĐẶT VẤN ĐỀ
Mục
tiêu của giáo dục là phát triển toàn diện cho học sinh. Vì vậy ở các trường học
không chỉ cung cấp cho học sinh kiến thức mà còn dạy các em kĩ năng sống. Học
sinh tiểu học ở Việt Nam rất ngoan, chăm chỉ, học giỏi và biết nghe lời thầy cô
giáo. Nhưng sự tự tin, mạnh dạn và bản lĩnh của các em chưa thực sự bằng học sinh
các nước phương Tây. Ở tiểu học, người giáo viên chủ nhiệm đóng vai trò rất
quan trọng đó là quản lí toàn diện một tập thể học sinh. Giáo viên không chỉ
tích cực đổi mới phương pháp dạy học mà còn phát huy năng lực công tác chủ
nhiệm lớp. Trong đó, giáo viên cần chú trọng dạy học sinh trong lớp sự mạnh
dạn, tự tin và khả năng tự quản tốt.
Năm học 2014- 2015, tôi được phân công giảng dạy và chủ
nhiệm lớp 2/4. Tôi có phần lo lắng vì các em ở độ tuổi này còn quá nhỏ, tính tự
quản chưa cao. Bên cạnh đó các em lần đầu được tiếp cận với việc học bán trú
trong ngôi trường mới và rộng. Vì vậy, tôi quan tâm đặc biệt đến việc xây dựng
đội ngũ cán bộ lớp có năng lực. Nhưng làm thế nào để xây dựng được một đội ngũ
cán bộ lớp giỏi thì đó là vấn đề không chỉ tôi mà tất cả các giáo viên khác đều
quan tâm. Chính vì vậy tôi đã chọn đề tài: “ Một số biện pháp phát huy năng lực của Ban cán bộ lớp.”
II.
THỰC TRẠNG
1.
Thuận lợi
-
Cán bộ quản lí trong nhà trường luôn quan tâm, giúp
đỡ giáo viên trong công tác chủ nhiệm lớp và triển khai chuyên đề “Tổ chức quản lí lớp học tích cực”.
Thông qua buổi tập huấn, mỗi giáo viên đều nâng cao nhận thức kinh
nghiệm chủ nhiệm lớp.
-
Bản thân mỗi giáo viên đều nhận thấy vai trò quan trọng của Ban cán bộ lớp đối
với công tác chủ nhiệm nên đều muốn xây dựng một đội ngũ cán bộ lớp giỏi.
- Giáo viên trong trường cũng như trong
khối luôn quan tâm, giúp đỡ và chia
sẻ
những kinh nghiệm chủ nhiệm.
-
Học sinh trong trường nói chung cũng như học sinh lớp 2/4 nói riêng luôn
được giáo viên giáo dục kĩ năng sống thông qua
các bài học. Bên cạnh đó, trong các buổi sinh hoạt dưới cờ các em luôn được
thầy Tổng phụ trách tổ chức các trò chơi rèn kĩ năng sống cho các em.
2. Khó khăn
-
Một số giáo viên chưa thực sự quan tâm đến công tác chủ nhiệm còn xao nhãng
trong vấn đề quản lí lớp học.
-
Giáo viên thường chú trọng về kiến thức còn trong công tác tự quản của cán bộ
lớp thì chưa dạy các em phải làm như thế nào. Nhất là giáo viên dạy lớp 1, 2
thường lo học sinh của mình còn nhỏ nên việc quản lớp giáo viên luôn là người
làm. Vậy nên vai trò của Ban cán bộ lớp không được phát huy, các em không có cơ
hội được thể hiện năng lực lãnh đạo của mình.
-
Các em học sinh lớp 2 còn quá nhỏ nên tính tự quản chưa cao, khả năng lãnh đạo
còn hạn chế. Các em thường hay ngại ngùng, e dè, chưa tự tin, chưa mạnh dạn
trước tập thể. Bên cạnh đó, các em thường cả nể khi nhắc nhở các bạn. Khi gặp
những bạn hay chống đối thì các em thấy nản và không muốn làm. Vì vậy công tác
chủ nhiệm của giáo viên gặp rất nhiều khó khăn và chồng chéo.
-
Trong năm học này, việc dạy và học bán trú là điều điều hoàn toàn mới mẻ với
giáo viên và học sinh nên trong công tác quản của giáo viên và tự quản của học
sinh còn gặp rất nhiều khó khăn.
-
Một số phụ huynh thấy con làm cán bộ lớp sợ ảnh hưởng đến việc học nên thường
không ủng hộ.
III. BIỆN PHÁP
1. Nội dung thực hiện:
Nâng
cao năng lực tự quản của Ban cán bộ lớp trong công tác quản lí lớp học về nề
nếp: trật tự; vệ sinh, xếp hàng; học tập; ăn, ngủ; phong trào thi đua; các cuộc
vận động và hoạt động ngoại khóa. Qua đó tập cho học sinh lớp năng lực quản lí,
lãnh đạo, mạnh dạn và tự tin.
2.
Biện pháp thực hiện
2.1
Tìm hiểu học sinh
-Sau khi nhận được phân công lớp chủ
nhiệm, tôi gặp giáo viên chủ nhiệm năm trước để tìm hiểu tình hình chung của cả
lớp. Tôi chú ý đến năng lực quản lí lớp của từng em trong ban cán bộ cũ.
Ngày
đầu làm quen với lớp, tôi giới thiệu về bản thân và mời các em tự giới thiệu về
mình để các em tự tin hơn khi nói trước tập thể lớp. Thông qua đó, nhiều em
chứng tỏ được năng lực của mình.
Để
tìm hiểu kĩ học sinh hơn, tôi phát phiếu tìm hiểu thông tin:
|
THÔNG TIN HỌC SINH
Họ và tên:…………………………………Sinh năm:…………
Là con thứ:…trong gia đình. Hoàn
cảnh:……………………...
Chỗ ở hiện nay:………………………….Số điện
thoại:……...
Kết quả học tập năm lớp 1:…………………………………….
Môn học yêu thích:………………….Ước
mơ:……………….
|
Qua
việc tìm hiểu trên, tôi có thể lựa chọn được những em có năng lực quản lí lớp
để bầu ra Ban cán bộ lớp.
2.2. Bầu Ban cán bộ lớp
-
Đầu tiên, tôi khuyến khích các em xung phong ứng cử. Các em phải mạnh dạn và tự
tin phát biểu trước tập thể lớp: Nếu được
làm lớp trưởng các em sẽ quản lý lớp như thế nào. Sau đó, cho các em tự đề cử
những bạn có đủ năng lực quản lí lớp.
-
Tổ chức cho cả lớp bỏ phiếu tín nhiệm:
|
PHIẾU BẦU BAN CÁN SỰ LỚP 2/4
Năm
học: 2014-2015
1)……………………………………………..
2)……………………………………………..
3)
…………………………………………….
|
Mỗi
em sẽ được nhận một lá phiếu và ghi tên những bạn các em muốn chọn. Các em sẽ
cảm thấy vui, hào hứng vì được cầm phiếu thực hiện quyền“ dân chủ” của mình. Từ
đó giúp các em có cách lựa chọn đúng.
-
Sau khi bầu cử và chọn được Ban cán bộ lớp, tôi mời các em ra mắt cả lớp để các
em thấy tự hào và hãnh diện. Đồng thời các em thể hiện bằng một câu nói thể
hiện bản lĩnh, năng lực của mình, ví dụ: Nếu
làm lớp trưởng tôi sẽ đưa lớp mình học tốt và tham gia tích cực các hoạt động
khác hay Tôi nhất định hoàn thành tốt nhiệm vụ lớp phó học tập,… Mặt khác, các
em dưới lớp cũng cảm thấy vui vì đã lựa chọn đúng và các em sẽ ủng hộ bạn trong
quá trình làm nhiệm vụ.
Ban
cán bộ lớp tôi sẽ được học sinh trong lớp bầu luân phiên trong năm học một cách
công khai để nhiều em có cơ hội thể hiện năng lực của mình.
2.3. Phát huy năng lực của Ban cán
bộ lớp thông qua các hoạt động.
Thông
qua các hoạt động, tôi giao nhiệm vụ và hướng dẫn Ban cán bộ lớp làm việc để
các em phát huy khả năng lãnh đạo của mình. Cụ thể:
- Nề nếp trật tự, vệ sinh, xếp hàng: Lớp
trưởng theo dõi, kiểm tra mọi hoạt động của lớp: điểm danh và ghi rõ sĩ số của
lớp; điều khiển các bạn xếp hàng ra vào lớp, đi ăn, đi ngủ, chào cờ và thể dục
giữa giờ. Lớp phó lao động: Theo dõi việc giữ gìn vệ sinh trong lớp, đi vệ sinh
đúng nơi quy định; phân công tưới cây, lau bàn, tủ; theo dõi việc tự ý bật câu
dao điện.
-
Nề nếp học tập: Trong các tiết ôn tập lớp phó học tập tổ chức học bài“ Đôi bạn học tốt”; điều khiển các nhóm
thảo luận và trình bày kết quả; theo dõi tinh thần, thái độ học của các bạn
trong giờ Mĩ thuật, Âm nhạc, Thể dục, Tin học; điều khiển lớp khi lớp trưởng
vắng. Tổ trưởng, tổ phó: Theo dõi sát việc học bài ở nhà và ở lớp.
-
Phong trào thi đua: Lớp trưởng, lớp phó đưa ra kế hoạch cụ thể và phối hợp với
các tổ trưởng, tổ phó để các tổ viên cùng thực hiện.
-
Các cuộc vận động: Lớp trưởng nêu rõ mục tiêu cho cả lớp và giao nhiệm vụ cho
các tổ. Các tổ trưởng có trách nhiệm vận động tổ viên tham gia nhiệt tình để
thi đua với các tổ khác.
-
Hoạt động ngoại khoá: Lớp trưởng làm chỉ huy chia lớp thành các đội và bầu ra
lãnh đội. Các lãnh đội hướng dẫn đội của mình tham gia hoạt động. Từ đó
tạo
tính thi đua giữa các đội và các lãnh đội.
- Hay trong tiết Hoạt động tập thể đầu
tiên, tôi hướng dẫn tỉ mỉ Ban cán bộ lớp cách tổ chức lớp: Làm gì và Làm như thế nào
để các em không thấy bỡ ngỡ khi tự mình tiến hành. Từ tuần thứ hai trở đi, tôi
để các em tự tổ chức, điều khiển để các em mạnh dạn, tự tin thể hiện khả năng
của mình trước lớp.
2.4.
Khen thưởng công khai, khiển trách nhẹ nhàng.
Trong
học tập, em nào tích cực và có tiến bộ tôi thưởng một phiếu khen và các em được
tham gia bốc thăm trúng thưởng trong giờ Chào cờ đầu tuần. Các em sẽ rất vui và
cùng nhau thi đua trong học tập. Như vậy nề nếp học tập của cả lớp sẽ tốt hơn
và công việc của lớp phó học tập cũng như các tổ trưởng sẽ thuận lợi rất nhiều.
Cuối tháng, tôi cho các em bình chọn “Tổ trưởng giỏi” của tháng. Tổ nào thực
hiện tốt thì tổ trưởng được bầu là Tổ trưởng giỏi. Tổ nào thực hiện chưa tốt
thì tổ trưởng tổ khác chỉ ra khuyết điểm và giáo viên nhắc nhở nhẹ nhàng trước
lớp để các em cố gắng phấn đấu ở tuần sau. Điều này khích lệ tinh thần làm việc
mang tính thi đua của các tổ trưởng.
Trong
tháng, nếu lớp 2 lần được Cờ luân lưu thì lớp trưởng và 2 lớp phó cũng được thưởng
phiếu khen.
2.5. Xây dựng mối quan hệ thầy- trò
và trò-trò
Tôi luôn lắng nghe
những thắc mắc của các em. Công việc tôi giao trên tinh thần thầy phân công- trò
hợp tác để các em thấy được công việc mình làm là không bắt buộc. Tôi luôn
khuyến khích các em mạnh dạn kiến nghị, đề xuất. Nếu hợp lí tôi làm theo cách
của các em. Như vậy các em sẽ thấy vai trò của mình thật quan trọng và các em
càng cố gắng hơn.
Tôi
chú ý đến việc tạo mối quan hệ tốt giữa trò với trò. Khi các em hiểu nhau
thì sẽ hợp tác trong mọi công việc. Khi tham
gia các trò chơi vận động hoặc các hoạt động ngoại khóa tôi thường cho các em
tham gia tập thể để các em có tinh thần đoàn kết và hiểu nhau hơn.
Học sinh lớp 2/4 tham gia các hội thi của trường
Trong tiết dạy học tôi thường cho các em
thảo luận theo nhóm, vận dụng kĩ thuật dạy học: Những mảnh ghép, Khăn phủ bàn,… ; phương pháp Bàn tay nặn bột để các em trao đổi và hợp tác tăng tinh thần đoàn
kết giữa các em khác tổ.
Học sinh lớp 2/4 thảo luận nhóm
trong giờ học.
3. Thời gian thực hiện
Đề
tài “ Một số biện pháp phát huy năng lực
của Ban cán bộ lớp” được áp dụng trong năm học 2013-2014 và tiếp tục áp
dụng trong lớp 2/4 trong năm học 2014- 2015.
V. KẾT QUẢ THỰC HIỆN
1. Kết quả
Áp dụng các biện pháp trên vào lớp chủ nhiệm của mình tôi
đã thấy có quả tích cực rõ rệt. Ban cán bộ của lớp tôi
phát huy tốt vai trò lãnh đạo của mình, tinh thần tự quản của lớp rất cao.
Trong năm học vừa qua, lớp tôi đã đạt được kết quả sau:
- Về hạnh kiểm
|
Hạnh kiểm
|
Số lượng
|
Tỉ lệ
|
|
Thực
hiện đầy đủ
|
45
|
100%
|
- Về học tập:
|
Danh
hiệu
|
Số
lượng
|
Tỉ
lệ
|
|
Học sinh giỏi
|
25
|
55,6%
|
|
Học sinh tiên
tiến
|
15
|
33,3%
|
|
Khen thưởng
từng mặt
|
10
|
22,2%
|
- Các cuộc vận động:
|
Cuộc
vận động
|
Số
lượng
|
Tỉ
lệ
|
|
Ủng hộ: người
nghèo, Trường Sa thân yêu, đồng bào lũ lụt, huyện đảo Lí Sơn,..
|
45
|
100%
|
|
Ủng hộ Quỹ chữ
thập đỏ
|
45
|
100%
|
|
Ủng hộ Quỹ
tranh vẽ
|
45
|
100%
|
|
Ủng hộ Ngày
chủ nhật hồng
|
45
|
100%
|
- Phong trào:
|
Phong
trào
|
Kết
quả
|
|
Vận động
trường chào mừng 20-11
|
Giải I
|
|
Nghi thức đội
cấp trường
|
Giải III
|
|
Hội trại Măng
non
|
Giải I
|
- Hoạt động ngoại khóa: Lớp tôi tham gia
tích cực các buổi học ngoại khóa do trường tổ chức ở khu du Suối Tiên và khu
vui chơi Kiztciti.
Chính
vậy, trong năm học này tôi tiếp tục áp dụng các biện pháp trên và rất có hiệu
quả. Đồng thời tôi chia sẻ kinh nghiệm với giáo viên trong khối và đang được
nhân rộng trong toàn trường.
1. Tích cực
- Lớp học có tinh thần tự quản cao.
-
Học sinh tự tin, mạnh dạn, chủ động trước giáo viên và tập thể lớp.
-
Nhiều em trong lớp có cơ hội được thể hiện năng lực của mình.
-
Rèn kĩ năng lãnh đạo và muốn được làm lãnh đạo của các em.
2. Hạn chế
-
Các em cảm thấy tự tin, hãnh diện khi làm cán bộ lớp nên khi luân phiên bạn
khác làm các em sẽ cảm thấy hụt hẫng và nghĩ mình làm chưa tốt nên bị thay( mặc dù giáo viên đã nêu rõ
ngay từ lúc bầu cử).
-
Đôi khi chưa hoàn thành tốt nhiệm vụ các em vẫn cảm thấy mất tự tin và lo
lắng
trước giáo viên.
V.
BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Qua quá trình làm đề tài này và áp dụng vào
lớp mình, tôi rút ra được một số kinh nghiệm để phát huy Ban cán bộ lớp như sau:
1. Cần xây
dựng Ban cán bộ lớp do tập thể lớp bầu công khai, dân chủ và luân phiên trong
năm học để nhiều em có cơ hội được làm tạo nên tính kỉ luật cao trong lớp.
2. Giáo
viên cần quan tâm, hướng dẫn và tin tưởng đội ngũ cán bộ lớp.
3. Giáo
viên luôn khen thưởng kịp thời, nhắc nhở nhẹ nhàng, tế nhị và động viên, khích
lệ các em trong quá trình làm việc.
4.Tạo được
mối quan hệ gần gũi, thân thiết giữa giáo viên với học sinh, giữa học sinh với
học sinh.
5. Luôn
giáo dục, định hướng các em tự tin để trở thành người lãnh đạo bản lĩnh trong
tương lai.
VI.
KẾT LUẬN
Trên đây là
một số biện pháp phát huy vai trò của Ban cán bộ lớp. Tôi cũng đã áp dụng vào
lớp chủ nhiệm của mình và có hiệu quả rõ nét: Ban cán bộ lớp tự tin, mạnh dạn
và tự quản tốt; học sinh trong lớp ủng hộ, hợp tác với lớp trưởng, lớp phó và
các tổ trưởng tổ phó. Nhưng bất kì một biện pháp nào cũng có những mặt hạn chế
nhất định. Vì vậy, mỗi người giáo viên chủ nhiệm đều có những biện pháp riêng
phù hợp với đặc điểm của lớp mình. Song tất cả những ngưỡi thầy đều muốn xây
dựng Ban cán sự lớp giỏi, năng động, tự tin và bản lĩnh. Chính vì thế nên tôi
rất mong sự đóng góp chân thành từ các thầy cô giáo, bạn bè, đồng nghiệp để tôi
hoàn thiện được các biện pháp phát huy vai trò lãnh đạo của Ban cán sự lớp. Từ
đó định hướng cho các em trở thành những nhà lãnh đạo giỏi trong tương lai.
Người viết
Nguyễn Thị Hương